องค์การรัฐมนตรีศึกษาแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรือ ซีมีโอ (Southeast Asian Ministers of Education Organization: SEAMEO) จัดการประชุม SEAMEO MOOCs Network Policy Dialogue 2021 ขึ้นทางออนไลน์ ในหัวข้อ Futures of Higher Education and Open Learning เมื่อวันจันทร์ที่ 29 พฤศจิกายน 2564
ในปี พ.ศ. 2561 สภารัฐมนตรีศึกษาแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (SEAMEO Council) ได้อนุมัติการจัดตั้งเครือข่ายหลักสูตรออนไลน์ขนาดใหญ่แบบเปิดกว้างแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรือ SEA-MOOCs Network เพื่อตอบสนองต่อความท้าทายในการแก้ปัญหาด้านการเข้าถึงการศึกษาและการแบ่งปันการศึกษาที่มีคุณภาพสำหรับครูและอาจารย์ในการเรียนการสอนทุกระดับผ่านเทคโนโลยีที่เป็นนวัตกรรมของซีมีโอ ซีมีโอได้ผลิตหลักสูตรออนไลน์แบบผสมผสานและแบบออนไลน์ทั้งหมด และพัฒนา Open Educational Resources (OER) สำหรับการใช้บทเรียนแบบเปิดกว้างและเปิดฟรี ตามนโยบาย the Paris OER Declaration 2012 ตลอดจนการจัดการบรรยายออนไลน์ การสัมมนาทางเว็บ การบรรยายออนไลน์และการประชุมระดับนโยบาย ตลอดจนหลักสูตรการฝึกอบรมอื่น ๆ อย่างต่อเนื่อง ผ่านการสนับสนุนจากศูนย์ต่าง ๆ ภายใต้ซีมีโอและพันธมิตร
ซีมีโอได้จัดทำเว็บท่า (online portal) เพื่อให้นักการศึกษาในภูมิภาคสามารถเข้าถึง OER เหล่านี้ได้ผ่านทาง http://regmooc.seameo.org/course-list การผลักดันเพื่อพัฒนาทรัพยากรการศึกษาแบบเปิดที่ทุกคนสามารถเข้าถึงได้โดยเสรีนั้นเกิดขึ้นก่อนการระบาดของโรคโควิด-19 ปัจจุบันโลกยังคงได้รับผลกระทบจากโควิด-19 อย่างต่อเนื่อง มหาวิทยาลัยและสถาบันการศึกษาหลายแห่งได้ตระหนักถึงบทบาทสำคัญของ OER และแหล่งข้อมูลการเรียนรู้ออนไลน์อื่น ๆ โดยเฉพาะในช่วงเวลาฉุกเฉินที่มีการเดินทางและการพบปะกันระหว่างผู้คนถูกจำกัด
การล็อกดาวน์ทำให้โรงเรียนต้องปิดและงดการเรียนการสอนที่โรงเรียนเป็นเวลานาน นับเป็นแรงผลักดันที่ทำให้ OER และ MOOCs พิสูจน์ว่าการเรียนรู้ไม่เคยหยุดนิ่ง แม้แต่ผู้ที่อยู่ชายขอบและผู้ด้อยโอกาสก็สามารถเรียนรู้อย่างต่อเนื่องผ่านนวัตกรรมใหม่ที่ซีมีโอสนับสนุน ผ่าน SEA-MOOCs Network ในขณะที่โลกค่อย ๆ กลับมาสู่ภาวะปกติ OER MOOCs และนวัตกรรมการเรียนรู้ออนไลน์อื่น ๆ ก็เป็นที่รู้จักและยอมรับมากขึ้น
แนวทางปฏิบัติด้านการศึกษาแบบเปิดระหว่างการปิดโรงเรียน: การใช้ OER ภายใต้การระบาดของไวรัสโควิด-19 ตามคำแนะนำ OER ของยูเนสโก ระบุว่า “การประยุกต์ใช้ OER อย่างรอบคอบ ร่วมกับวิธีการสอนที่เหมาะสม วัตถุการเรียนรู้ที่ออกแบบมาอย่างดี และความหลากหลายของกิจกรรมการเรียนรู้ สามารถให้ทางเลือกในการสอนที่เป็นนวัตกรรมใหม่ ๆ ได้หลากหลายขึ้น เพื่อให้ทั้งผู้สอนและผู้เรียนมีส่วนร่วมอย่างแข็งขันมากขึ้นในกระบวนการศึกษาและผู้สร้างเนื้อหาในฐานะสมาชิกของสังคมแห่งความรู้ที่หลากหลายและครอบคลุม”
ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้นั้นได้รับประโยชน์จาก OER ต่าง ๆ และนวัตกรรมการเรียนรู้อื่น ๆ ในช่วงล็อกดาวน์ไม่น้อย ซีมีโอจึงเล็งเห็นความจำเป็นที่จะหยุดเพื่อไตร่ตรองและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเกี่ยวกับวิธีการที่ดีที่สุดที่จะขับเคลื่อนภูมิภาคของเราไปข้างหน้า โดยเฉพาะแวดวงอุดมศึกษา อนาคตของ OER และ MOOCs และสภาพแวดล้อมของนโยบายที่สำคัญในการส่งเสริมการพัฒนานวัตกรรมดังกล่าว จึงได้มีจัดการประชุม SEAMEO MOOCs Network Policy Dialogue 2021 ขึ้นทางออนไลน์ เมื่อวันจันทร์ที่ 29 พฤศจิกายน 2564 โดยมีวัตถุประสงค์ ได้แก่
- ตรวจสอบวาระการศึกษาระดับอุดมศึกษาในภูมิภาคและแบ่งปันความรู้ในแง่มุมอนาคตของการศึกษาระดับอุดมศึกษาและมหาวิทยาลัยเปิด
- แบ่งปันแนวปฏิบัติที่ดีที่สุดและบทเรียนที่ได้เรียนรู้ในการพัฒนาและจัดการแหล่งข้อมูลการศึกษาที่ยืดหยุ่นและเปิดกว้างในช่วงการระบาดใหญ่ของ COVID-19
- กำหนดอนาคตของ OER และการเรียนรู้ออนไลน์แบบอื่น ๆ เมื่อมหาวิทยาลัยและสถาบันการศึกษาอื่น ๆ ต้องเปิดเรียนอีกครั้ง
- ระบุข้อเสนอแนะเชิงนโยบายที่ส่งเสริม OER และ MOOC ที่ทันท่วงทีและตอบสนองต่อปัญหาในภูมิภาค โดยคำนึงถึงความท้าทายของ COVID-19 และความท้าทายในท้องถิ่น
ผลลัพธ์ของการประชุม SEA MOOCS Network Policy Dialogue 2021 จะได้รับการจัดทำเป็นเอกสารและส่งไปยังสำนักเลขาธิการการประชุมระดับโลกด้านการศึกษาระดับอุดมศึกษา 2022 (World Conference on Higher Education 2022) พร้อมกับผลการปรึกษาหารือต่าง ๆ ของซีมีโอ รวมถึง SEAMEO Congress 2021
รองศาสตราจารย์ ดร.กมลรัฐ อินทรทัศน์ อาจารย์ประจำสาขาวิชานิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ได้เข้าร่วมการประชุมดังกล่าว และเป็นวิทยากรในหัวข้อ “Thai MOOC: Transformation to All Thai Netizen as the National Single Knowledge Platform”
ผู้สนใจสามารถรับชมบันทึกการประชุมย้อนหลังได้ทาง YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=KhUnILybCb4
